Terug in de tijd: VVV-Venlo en het nationale bekertoernooi

VVV-Venlo speelt dinsdagavond om 21.00 uur tegen Excelsior in de eerste ronde van de TOTO KNVB Beker. Als vooruitblik op deze uitwedstrijd duikt Gerrit van der Vorst in de geschiedenis van VVV en het bekertoernooi:

Naar aanleiding van de bekerwedstrijd tegen Excelsior heb ik eens gemijmerd over VVV en het KNVB-bekertoernooi. Het eerste wat dan in de gedachten komt, is natuurlijk een van de grootste successen in de VVV-geschiedenis: de bekerwinst in 1959. Maar hoe verging het VVV eigenlijk in al die andere 120 (!) seizoenen in het bekertoernooi?

Door: Gerrit van der Vorst.

Eerst maar het zuur.
Vanaf 1911 tot en met 1917 nam de club voor ’t eerst deel aan het toernooi. Het zou overdreven zijn om VVV in die tijd een cupfighter te noemen. Het werden 6 nederlagen op rij, telkens in de eerste ronde, met in totaal slechts 8 doelpunten voor en maar liefst 40 doelpunten tegen. Gemiddeld 1-5 dus. De Nieuwe Venlosche Courant toonde weinig geloof in bekeravonturen van de lokale trots. Toen VVV op zondag 14 september 1913 voor de beker naar de westelijke eersteklasser Haarlem had moeten gaan, had de krant daags tevoren geschreven: “‘t Spreekt van zelf dat de Venlonaren met een stevige nederlaag huiswaarts zullen keren. Laat dit echter onze spelers niet ontmoedigen, doch een aansporing voor hen zijn om de nederlaag zoo klein mogelijk te houden. En daarvoor zal onze verdediging op Kleefse manier moeten werken!”

Kennelijk was er niet op Kleefse wijze gewerkt, want Haarlem had VVV verpletterd. Na de 11-0 nederlaag had de krant de inzet van de VVV’ers geprezen en vooral het feit dat VVV de enorme treinreis toch maar had willen maken, ondanks de weinig gunstige perspectieven. Toen VVV twee jaar later naar Hilversum moest, voor een bekerwedstrijd tegen tweedeklasser ’t Gooi had de Nieuwe Venlosche Courant er opnieuw geen enkele fiducie in. Maar: “We hopen dat V.V.V. weer geheel compleet de reis naar Hilversum zal aanvaarden en de geelzwarten van plan zijn hun huid zo duur mogelijk te verkopen.” Na het bepaald ontmoedigende geschrijf perste de krant er nog “Veel succes!” uit. Het was 8-1 voor ’t Gooi geworden. Geen wonder dat de animo voor het nationale bekertoernooi danig verminderd was bij VVV. In de seizoenen 1917/1918 en 1919/1920 – daartussen werd er niet gebekerd – trok men zich terug uit het toernooi, met als gevolg 2 reglementaire 5-0 nederlagen. Daarmee hebben we echter meteen de belangrijkste beker-dieptepunten achter ons gelaten.

VVV herpakte zich, en zo’n tien jaar later volgde het eerste bekersucces. Dat was in het seizoen 1926/1927. Tweedeklasser VVV haalde de kwartfinale door mooie overwinningen op eersteklasser PSV (4-0), tweedeklasser Zwolsche Boys (5-0) en de gepromoveerde derdeklasser Fortuna Vlaardingen (5-1). De club was dat seizoen ongeslagen kampioen geworden en speelde promotiewedstrijden. Op naar de eerste klasse en de halve bekerfinale! Helaas, de Nederlandse Voetbal Bond (nog zonder de K van Koninklijk) versperde VVV de weg naar verder bekersucces. De bond plande namelijk op 8 mei 1927 zowel de bekerwedstrijd NOAD-VVV als de promotiewedstrijd VVV-Bleijerheide. Dat betekende dat het tweede elftal naar Tilburg moest. NOAD won die ongelijke strijd met 9-2. Uiteindelijk ging LONGA – ook al uit Tilburg – met de promotie strijken, zodat VVV uiteindelijk na een prachtig seizoen weer eens met lege handen stond.

Daarna volgden tien magere bekerjaren, maar in het seizoen 1937/1938 haalde VVV opnieuw de kwartfinale van het bekertoernooi. De club had in 1937 grote problemen ondervonden in de Bakhuys-affaire, maar toonde veerkracht. Het kampioenschap was op een luttel puntje na gemist en in het bekertoernooi deed VVV het ijzersterk. In de vierde ronde werd bijvoorbeeld Heerenveen in Friesland met 4-7 verslagen. Uitblinkers bij die wedstrijd waren op 8 mei 1938 aan Friese kant de 17-jarige Abe Lenstra en aan VVV-kant Jan ‘Grièze’ Heger. Dit keer was het Helmondia dat na een 6-3-zege door mocht naar de halve finale, omdat aanvaller J. van der Reek het geweldig op zijn heupen had en maar liefst 5x scoorde.

Het bekertoernooi werd niet elk jaar georganiseerd, zeker niet tijdens de bezetting en daarna ook vaker niet. Van 1950 tot en met 1956 werd er bijvoorbeeld niet gebekerd. Maar toen men weer begon, in het seizoen 1956/1957, drong VVV – dat net een plek in de nieuwe eredivisie had veroverd – meteen door tot in de kwartfinales. Dankzij de aanwezigheid van ‘klasbakken’ als Faas Wilkes, Hans Sleven, Herman Teeuwen en anderen. Teleurstellend was dat het VVV-bestuur om financiële redenen moest besluiten om de kwartfinale in De Kuip te spelen, in plaats van in De Kraal. Voorzitter Jo van Daalen c.s. legden het keurig uit in het Dagblad voor Noord-Limburg, maar het belangrijke thuisvoordeel ging dus wel de mist in voor VVV. Het werd een 6-1 nederlaag in Rotterdam.

Dat VVV twee seizoenen later de beker won, door in 1959 in een afgeladen Zuiderpark in Den Haag thuisclub ADO met een legendarische 1-4 te verslaan, was een fantastisch hoogtepunt dat blijvend herdacht wordt met een replica van de beker! In de 65 jaren daarna haalde VVV 3x de achtste finale, 6x de kwartfinale en 2x de halve finale. Soms als degradant uit de eredivisie of als modale eredivisionist. Zo kwam VVV in het seizoen 2020/2021 in de halve finale – 2-0 nederlaag bij de latere bekerwinnaar Vitesse – terwijl de club in dat seizoen degradeerde, nota bene met spelers als Giakoumakis en Vito van Crooij. De enige conclusie die getrokken kan worden uit al die bekerresultaten, is dat de positie op de ranglijst niet alles zegt als het om bekerwedstrijden gaat. Dat is de charme van bekervoetbal, waarin verrassingen mogelijk zijn. Al blijft die charme in de praktijk beperkt, want uiteindelijk zijn het toch Ajax, Feyenoord en PSV die fier de lijst van bekerwinnaars aanvoeren, met respectievelijk 20, 14 en 11 bekertitels.

Verengen we onze blik naar bekerconfrontaties tussen het Rotterdamse Excelsior en VVV, dan zien we slechts twee ontmoetingen, telkens op de thuisbasis van Excelsior, die tegenwoordig het Van Donge & De Roo Stadion heet. In het seizoen 2003/2004 won Excelsior – 2^e op de eindranglijst van de eerste divisie – met 2-0 van VVV – 7^e op diezelfde lijst. Dat terwijl VVV in de competitie zowel uit, met 0-1, en thuis, met 4-2, van de Rotterdammers had gewonnen. In het seizoen 2007-2008 degradeerden beide clubs uit de eredivisie – VVV met vedettes als Keisuke Honda en Nordin Amrabat! – nadat ze elk thuis van de ander hadden gewonnen: 3-1 in Venlo en 2-1 in Rotterdam. Ook dit keer wist Excelsior VVV uit het bekertoernooi te werken, door een 3-2 overwinning.

In het verleden – door Excelsior – behaalde resultaten bieden gelukkig geen enkele garantie voor de toekomst. VVV gaat nu voor de derde maal bekeren bij Excelsior. Als we dan toch houvast zoeken bij gezegdes, dan is driemaal scheepsrecht. Succes VVV, en desnoods op Kleefse wijze verdedigen!

Gerrit van der Vorst, 7 oktober 2024.